Σύγχυση από… θολή διάταξη στο νομοσχέδιο του ΥΠΠΟ που μπορεί να στερήσει το νέο μουσείο από τα βασικά του εκθέματα ● «Εγινε παρανόηση», λέει ο πρόεδρος της ΕΚΙΜ, που διαχειρίζεται σήμερα τα μνημεία ● Σιγή ιχθύος από τη Λίνα Μενδώνη.
Φωτιές άναψε στους αρχαιολόγους της Κρήτης μία (ακόμα) από τις διατάξεις του νέου νομοσχεδίου του υπουργείου Πολιτισμού για την αναδιάρθρωση του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων. Το θέμα αφορά τη μουσειακή συλλογή που στεγάζεται στο Iστορικό Μουσείο Κρήτης, ιδιοκτησίας των Ιδρυμάτων Καλοκαιρινού, και η οποία περιλαμβάνει περίπου 2.500 μνημεία και αρχαία αντικείμενα που ανήκουν στο υπουργείο Πολιτισμού και φυλάσσονται «προσωρινά» εκεί, με κυλιόμενες παρακαταθήκες από το ελληνικό Δημόσιο, που ανανεώνονται κάθε πέντε χρόνια.p
Στο άρθρο 60 του προτεινόμενου νόμου η συγκεκριμένη συλλογή (τόσο στο ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τμήμα της) ορίζεται ως «ενιαίο και αμετάβλητο σύνολο που δεν επιτρέπεται η διάσπασή του».
Ωστόσο, ήδη από το 2017, με απόφαση του ΚΑΣ, έχει οριστεί πως 21 σημαντικά μνημεία της συλλογής πρόκειται να αφαιρεθούν και να μεταφερθούν στο νεοσύστατο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσαράς, που προβλέπεται να λειτουργήσει το 2023. Τα μνημεία αυτά προέρχονται από την περιοχή της Γόρτυνας Ηρακλείου και κυρίως από τον Ναό του Αγίου Τίτου, ένα από τα σημαντικότερα χριστιανικά μνημεία της Κρήτης.
Θολή διατύπωση
Ωστόσο, από τη διατύπωση του συγκεκριμένου άρθρου και από τις τοποθετήσεις στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής τόσο της κ. Μενδώνη όσο και του προέδρου του Μουσείου Αλέξη Καλοκαιρινού δημιουργήθηκε σύγχυση για το αν η αναγνώριση της συλλογής ως «ενιαίου και αμετάβλητου συνόλου» περιλαμβάνει και αυτά τα 21 μνημεία που έπρεπε ήδη να έχουν μεταφερθεί στο μουσείο της Μεσαράς. Ενα τέτοιο ενδεχόμενο θα αποτελούσε «βόμβα» στα θεμέλια του δημόσιου μουσείου καθώς τα συγκεκριμένα ευρήματα θα είναι από τα κύρια εκθέματά του.
Με δήλωσή του στην «Εφ.Συν.» ο Αλέξης Καλοκαιρινός, πρόεδρος της Εταιρείας Κρητικών Ιστορικών Μελετών (ΕΚΙΜ), που διαχειρίζεται το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, τονίζει πως δεν τίθεται κανένα θέμα για τα 21 μνημεία:
«Μπορεί ακόμα και αύριο το πρωί να έρθει η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου και να τα πάρει για να τα μεταφέρει στη Μεσαρά. Προφανώς έγινε παρανόηση επ’ αυτού και δεν υπάρχει κανένα θέμα για τα 21 συγκεκριμένα εκθέματα», λέει ο ίδιος.
Ωστόσο ο κ. Καλοκαιρινός τονίζει πως τα υπόλοιπα αντικείμενα της συλλογής πρέπει να αναγνωριστούν ως «ενιαίο σύνολο» ώστε να μπορεί και το Ιστορικό Μουσείο να προγραμματίζει τις δράσεις και τις εκθέσεις του.
«Εξάλλου το μουσείο ιδρύθηκε στη βάση κρατικής παρακαταθήκης και λειτούργησε για 60 χρόνια, με δικά μας έξοδα συντήρησης και χωρίς κανένα πρόβλημα. Σε περίπτωση αφαίρεσης αυτών των εκθεμάτων τίθεται θέμα ύπαρξης του μουσείου», λέει χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, πέρα από τη δήλωση του κ. Καλοκαιρινού για το θέμα, δεν υπάρχει ακόμα καμία ρητή αποσαφήνιση από την πλευρά της υπουργού και ενώ σήμερα το νομοσχέδιο βαίνει προς ψήφιση στην Ολομέλεια.
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων με ανακοίνωσή του επισημαίνει τη «μη απάντηση» της Λ. Μενδώνη και τονίζει πως προκύπτει σαφέστατος κίνδυνος από τη διάταξη αυτή.
Ο ΣΕΑ ζητά την άμεση απόσυρσή της ώστε να διασαφηνιστεί και να μην κινδυνέψει η δημιουργία του δημόσιου μουσείου της Μεσαράς.
Υπενθυμίζεται πως το συγκεκριμένο μουσείο αποτέλεσε κεντρικό αφήγημα της Ν.Δ., με τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη να πραγματοποιεί εκεί προεκλογικού τύπου επίσκεψη πριν από δύο χρόνια, δίνοντας υποσχέσεις για τη στήριξή του όταν θα γινόταν πρωθυπουργός.
Ερωτηματικό αποτελεί η στάση που θα κρατήσουν οι Κρητικοί βουλευτές της Ν.Δ., κάποιοι από τους οποίους, όπως ο υφυπουργός Αθλητισμού Λ. Αυγενάκης, κατάγονται από τη συγκεκριμένη περιοχή.
