Ταχυδρομεία στην Μεσαρά υπήρχαν και υπάρχουν ακόμα στις Μοίρες στο Τυμπάκι, στον Ζαρό, στην Πόμπια και στους Αγίους Δέκα.
Μόνο που κάποια έχουν περιέλθει πλέον σε ιδιώτες, και μονάχα τα ΕΛΤΑ Μοιρών και Τυμπακίου παραμένουν με δημόσιο χαραχτήρα.
Για να πάρει βέβαια κάποιος σήμερα άδεια ιδιωτικού ταχυδρομείου, θα πρέπει να έχει επαγγελματική άδεια πρακτορείου.
Τα ΕΛΤΑ Μοιρών που είχαν διευθυντή τον Ζαχαριουδάκη Γεώργιο, είχαν ευθύνη στην πόλη των Μοιρών αλλά και του ΑΔ 660 δρομολογίου, για Καπαριανά, Βρέλη, Απόλυχνο, Ρουφά, Γαλιά, Μονόχωρο, Σκούρβουλα, Λαλουμά, Μονή Καλυβιανής, Καλυβιανή (χωριό), Πετροκεφάλι, Σίβας, Κουσές κλπ.
ΤΑ ΕΛΤΑ Τυμπακίου είχαν ευθύνη για Τυμπάκι και δυο αγροτικά δρομολόγια, το πάνω δρομολόγιο ΑΔ39 για Κόκκινο Πύργο, Κλίμα Λαγολιό, Πηγαϊδάκια, Καμάρες, Κισσούς, Σκούρβουλα, Φανερωμένη.
Το κάτω αγροτικό δρομολόγιο ΑΔ584 ήταν για Βόρους, Φαιστό, Αη Γιάννη, Σίβα, Λίσταρο, Οδηγήτρια, Πιτσίδια, Μάταλα, Καμηλάρι, Καλαμάκι.
Τα ΕΛΤΑ Ζαρού με υπεύθυνο ταχυδρόμο τον Μανώλη Μανιουδάκη, είχαν ευθύνη για Ζαρό, για το επάνω αγροτικό δρομολόγιο, που ήταν η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου, Ιερά μονή Βροντησίου, Βορίζα, Καμάρες, και το κάτω αγροτικό δρομολόδιο σε Μορόνι, Μάκρες, Νίβρητος, Λαλουμά Παναγιά.
Τα ΕΛΤΑ Πόμπιας είχαν ευθύνη εκτός από Πόμπια, και για Αντισκάρι Άγιο Κύριλλο, Πλώρα, Πλάτανο, Πηγαϊδάκια, Μιαμού, Καλά Λιμάνια, Πλατειά Περάματα, Λέντα κλπ.
Τα ΕΛΤΑ ΑΓ ΔΈΚΑ είχε ευθύνη για Αγ Δέκα, με το πάνω δρομολόγιο ΑΔ 496 Γκαγκάλες, Βαλί, Αμπελούζο, Καστέλι, Πλουτή, και το κάτω ΑΔ 860 για Λούκια, Κουμάσα, Βαγιονιά, ενίοτε και Βουρβουλήτης για ένα διάστημα πριν πάει στα ΕΛΤΑ Αγ Βαρβάρας.
Σο νότιο δρομολόγιο είχαν Μητρόπολη, Χουστουλιανά, Πλάτανο, Τρυπητή, Πλώρα, Απεσοκαρι, Φλαθιάσκες, Βασιλικα Ανώγεια, Καντίλα, Βασιλική, με βασικό ταχυδρόμο τον Κοκαράκη Χάρη από το Κλίμα.
Αυτά βέβαια άλλαζαν για κάποια χωριά κατά καιρούς.
Ο ταχυδρόμοι των ΕΛΤΑ Μοιρών
Λευτέρης Καμπουράκης ( Καστελολευτέρης)
Στις Μοίρες πριν την κατοχή, είχαμε την λεγόμενη Τριατατική, δηλαδή την υπηρεσία Τρία Ταυ (Τ.Τ.Τ.) που ήταν τρείς υπηρεσίες σε μια, Ταχυδρομείο, Τηλεφωνείο, Τηλέγραφος, με βασικό υπάλληλο τότε στις Μοίρες, τον γνωστό μας Μεσαρίτη καλλιτέχνη τον Λευτέρη Καμπουράκη, ή Καστελολευτέρη!
Ο Λευτέρης ήταν γνωστός περισσότερο σαν καλλιτέχνης, διότι ξεκίνησε με μαντολίνο και συνέχισε με λαούτο, όπου έπαιζε επαγγελματικά.
Έπαιξε σε γνωστά κέντρα των Αθηνών και Θεσσαλονίκης, με τον αδερφό του τον Γιώργη ο οποίος έπαιζε λύρα.
Ήταν γνωστοί οι διό τους σαν «τα Καστελιανάκια», γιατί η καταγωγή του πατέρα τους ήταν από το Καστέλι Μεσαράς.
Ο Λευτέρης δούλεψε επίσης και στο κρατικό ραδιόφωνο, και συνεργάστηκε μάλιστα και με τον Τσιτσάνη.
Δούλεψε όμως κάποια χρόνια και στην «Τριατική» Μοιρών, την εποχή που η υπηρεσία αυτή πρωτοστεγάστηκε σε χώρο ενός δωματίου στην έξοδο των Μοιρών με Καπαριανά.
Έμεινε εκεί η Τριατατική μόνο λίγο διάστημα, καθώς μεταφέρθηκε στον Πομπιανό δρόμο κοντά στη διασταύρωση.
Ο ίδιος είχε αναλάβει την τηλεφωνία και τον τηλέγραφο, ταχυδρόμος ήταν άλλος.
Ήταν χειριστής του τηλεφωνικού πίνακα με πενήντα βύσματα, και ο ίδιος συνέδεε με το ανάλογο βύσμα τα διάφορα κοντινά χωριά, καθώς υπήρχε από ένα τηλέφωνο σε κάθε χωριό.
Επίσης έπαιρνε τηλεγραφήματα, και έστελνε επίσης με τον τηλέγραφο.
Ο Νίκος Παπαντωνάκης
Από τους πιο παλιούς ταχυδρόμους στα ΕΛΤΑ Μοιρών, ήταν ο Νίκος Παπαντωνάκης, που έμενε στις Μοίρες.
Ήταν άνθρωπος πάντα γελαστός και εξυπηρετικότατος! Αν και δεν είχε οικογένεια, ήταν μεγάλη καρδιά σαν χαραχτήρας, και δεν χάλαγε ποτέ χατίρι σε κανέναν.
Ο Νίκος πήγαινε το τακτικό του δρομολόγια με το άλογό του, έπαιρνε γράμματα δέματα ή επιταγές από το ταχυδρομείο Μοιρών, και τα διέμενε στα χωριά που πήγαινε, συνήθως Μονόχωρο, Γαλιά, Βορίζα, γύρναγε από Καμάρες, Σκούρβουλα, Λαλουμά, και κατέληγε πάλι στις Μοίρες, και αυτό το δρομολόγιο το έκανε βρέξει λιάσει!
Διέμενε απέναντι από τον φούρνο του Χριστοφή, και κοντά στα σπίτια του Σαββάκη Λευτέρη. Πήγαινε στα χωριά αυτά φορώντας πάντα την στολή του ταχυδρόμου, το πηλίκιο, την ταχυδρομική τσάντα, και φυσικά κρατώντας την καραμούζα του!
Όταν όμως του ψόφησε το άλογο του, συνέχισε με έναν γάιδαρο! Προσωπικά τον θυμάμαι να έρχεται καθημερινά με μοτοσακό για αρκετά χρόνια στο χωριό μας τη Γαλιά, κυρίως την δεκαετία του ‘60 με ‘70!
Σε κάθε χωριό που πήγαινε ο Νίκος, σταματούσε σε κάποιες γειτονιές και σάλπιζε τον μούζικο, καλώντας τον κόσμο να μαζευτεί.
Ο Νίκος μπορεί να μην είχε οικογένεια, είχε όμως μια ανιψιά, που τον φρόντισε στα τελευταία χρόνια της ζωής του, που ήταν σαν να την υιοθέτησε, και στο τέλος της έγραψε και όλα τα περιουσιακά του αποκτήματα.
Μπορεί ο Νίκος να ήταν ταχυδρόμος πριν πενήντα χρόνια, όμως οι παρακάτω ταχυδρόμοι που θα αναφέρουμε, ήταν πιο πρόσφατοι, πάμε από εφτά με τριάντα χρόνια πίσω.
Ευτύχιος Δασκαλάκης
Ο Ευτύχης μπήκε στην υπηρεσία το 1981, και συνταξιοδοτήθηκε τον Γενάρη του 2016!
Η ευθύνη που είχε στα ΕΛΤΑ Μοιρών, ήταν μέσα στην πόλη από τον πομπιανό δρόμο και δυτικά, μέχρι το παλιό κτηνιατρείο.
Την ανατολική πλευρά των Μοιρών την είχε αναλάβει ο Νίκος Μαυρονικολάκης από τον Λίσταρο.
Ο Ευτύχης αγαπούσε υπερβολικά τη δουλειά του, και δηλώνει σήμερα, πως αν είχε κι άλλη ζωή, θα την αφιέρωνε ξανά στο Ταχυδρομείο!
Ο λόγος, μας λέει, που αγαπούσε το επάγγελμα, ήταν γιατί τον αγαπούσε ο κόσμος, έκανε φίλους, και γνώρισε πολλούς ανθρώπους.
Σε ερώτηση αν είχε να θυμάται κάτι στα χρόνια που γύρναγε στα σπίτια να μοιράσει γράμματα, είπε πως δυο φορές που πήγαινε να παραδώσει γράμμα, έτυχε να είχαν πάρε φωτιά, και έσωσε δυο ηλικιωμένες γυναίκες που κινδύνευαν να καούν.
Τη μία τη βρήκε σε δωμάτιο με πολλούς καπνούς, αφού είχαν πάρει φωτιά και καιγόταν πανιά και ρουχισμός στο δωμάτιο της, και εκείνη τη βρήκε λιπόθυμη κάτω. Την άλλη ηλικιωμένη, τη βρήκε σε άλλο σπίτι μια άλλη μέρα, μισοπεθαμένη δίπλα στη σόμπα, από έλλειψη οξυγόνου. Και οι δυο ηλικιωμένες σώθηκαν χάρις στην άμεση επέμβαση του Ευτύχη!
Ο Ευτύχης σώζει σήμερα το πρώτο του μεταφορικό μέσο που ήταν ένα μηχανάκι τύπου Yamaha, που με αυτό πήγαινε στις γειτονιές και μοίραζε τα γράμματα στην πόλη, και πιο παλιά πήγαινε με μια floretta!
Συνταξιούχος πλέον ο Ευτύχης, και σήμερα ακόμα πηγαίνει για βοήθεια στα ΕΛΤΑ Μοιρών για να δώσει τα φώτα του στους νέους ταχυδρόμους.
Ζαχαρίας Δ. Χουστουλάκης
Ο Ζαχαρίας έκανε 37 χρόνια στην υπηρεσία στα ΕΛΤΑ Μοιρών, και όχι απλά λάτρεψε τη δουλειά του, θα την ξανάκανε λέει την ίδια και σε μια άλλη ζωή, αλλά και τώρα ακόμη που είναι συνταξιούχος, μετά χαράς θα συνέχιζε αν του δινόταν η ευκαιρία!
Πάει, όπως και ο Ευτύχης, ακόμα και τώρα και βοηθάει κάπου – κάπου, και ειδικά όταν τον καλέσουν για να εκπαιδεύσει νέους ταχυδρόμους.
Ο Ζαχάρης αγαπούσε υπερβολικά τον κόσμο τον σεβόταν, και λόγω του ανοικτού αλέγρου και ζωηρού χαραχτήρα του, έκανε εύκολα φιλίες καθώς εισέπραττε και ο ίδιος αυτήν την αγάπη!
Δεν τσακώθηκε ποτέ με κανέναν, ούτε με συναδέλφους του, αντίθετα όποιος τον χρειάζεται πάει ευχαρίστως!
Ξεκίνησε με ένα δικό του μηχανάκι SACHS, να μεταφέρει γράμματα δέματα και επιταγές στα χωριά της ευθύνης Μοιρών, έχοντας αναλάβει το 660 δρομολόγιο σαν αγροτικός ταχυδρόμος. Αργότερα πήγαινε με δικό του αμάξι, απλώς έβαζε η υπηρεσία την βενζίνη.
Στα χρόνια που είχαν μεγάλη πέραση τα γράμματα, δούλευε στο ταχυδρομείο ακόμα και μέχρι τις 11 αργά το βράδυ, για να διεκπεραιώσει χιλιάδες γράμματα! Θυμάται μέρες, που στο ταμπλό και το κάθισμα του ΙΧ αυτοκινήτου του, δεν χωρούσε ο όγκος όλος των γραμμάτων!
Ο Ζαχαρίας Χουστουλάκης, συνταξιούχος σήμερα, ασχολείται με διάσωση λαογραφικών αντικειμένων, και κάπως έτσι διασώζει εκτός από τον μοτοσακό, επίσης την στολή του ταχυδρόμου, και την ταχυδρομική του τσάντα!
Βαγγέλης Μαυράκης
Ο Βαγγέλης έχει κάνει 37,5 χρόνια στην υπηρεσία, έκανε κάποια χρόνια στα ΕΛΤΑ Μοιρών, αλλά τα περισσότερα τα έκανε στο ταχυδρομείο Τυμπακίου.
Ο Βαγγέλης πιστεύει πως η ίδια η δουλειά διδάσκει τον ταχυδρόμο να είναι κοινωνικός, και να είναι πάντα με το χαμόγελο, το οποίο τελικά «σου μένει» όπως μας λέει!
Θαύμαζε πάντα τον θεσμό της αποταμίευσης, και αναγνώριζε την αξία του κουμπαρά των ΕΛΤΑ, και την δυνατότητα που έδινε στα νέα παιδιά να αποταμιεύουν τον οβολόν τους.
Τα χρήματα δηλαδή της αποταμίευσης τους, μπορούσαν να τα καταθέτουν στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, υπηρεσία που δυστυχώς σήμερα δεν υπάρχει.
Πολλά παιδιά, μας λέει, μαθαίνανε να κάνουν αποταμίευση από μικρά, και μάλιστα σε όλα τα σχολεία της χώρας υπήρχε θέμα της έκθεσης για το ταμιευτήριο και την αποταμίευση, που η καλύτερη έκθεση της τάξης, την επιβράβευε το Ταχυδρομείο με ένα κουμπαρά!
Στην ερώτησή, τι έχει να θυμάται στα τόσα χρόνια της υπηρεσίας του, είπε:
«Ήταν πολλά τα περιστατικά, και τα περισσότερα ήταν ευχάριστα. Ένα περιστατικό όμως που δεν θα ξεχάσω ποτέ, ήταν κάποτε παραμονές Φώτων, και τα παιδιά λέγανε τα κάλαντα.
Εγώ καθόμουν σε ένα καφενείο σε κάποιο χωριό που είχα πάει να αφήσω όσα γράμματα δεν βρήκα τους παραλήπτες τους.
Κάποια στιγμή εκεί που έπινα καφέ, ήρθε στο καφενείο ένα δεκάχρονο κοριτσάκι, και μας ρώτησε αν θέλουμε να μας πει τα κάλαντα.
Όλοι του είπαμε να τα πει, και όταν τέλειωσε, σηκώθηκα και του έδωσα κάποιο χρηματικό φιλοδώρημα, άλλα τόσα περίπου του έδωσε και ο καφετζής, άλλα του έδωσαν και όλοι οι υπόλοιποι θαμώνες!
Μόνο από μας εισέπραξε ένα σημαντικό ποσό για κάλαντα! Όταν πήγε να φύγει το κορίτσι, το φώναξα να πλησιάσει.
Ήρθε κοντά, και το ρώτησα αν του έφερε φέτος δώρο ο Άη Βασίλης, και εκείνο μου απάντησε πως τίποτα δεν του έφερε!
Τότε είπα τότε, πως αφού δεν του έφερε δώρο ο Άη Βασίλης, να μην στεναχωριέται, γιατί θα του φέρω εγώ δώρο αύριο έναν κουμπαρά!
Εγώ το ξέχασα όμως αυτό, αλλά σε κάνα δυο τρείς μέρες που με βλέπει το κορίτσι, πάλι στο ίδιο καφενείο, με πλησίασε με χαιρέτισε και με ρώτησε:
-Κύριε Βαγγέλη, αν θυμάστε, προχθές μου είπατε πως κάτι ότι θα μου φέρνατε…
-Ω, χίλια συγνώμη, το ξέχασα, αλλά αύριο θα σου φέρω οπωσδήποτε τον κουμπαρά που σου ‘ταξα!
Πράγματι του έφερα τον κουμπαρά, που τον παρέλαβε με μεγάλη χαρά, και του πρότεινα μάλιστα, ότι χρήματα έβγαλε συνολικά από τα κάλαντα, και από αυτά που του έδωσαν οι γονείς του, ο παππούς και η γιαγιά, καλό θα ήταν να μην τα χαλάσει, και να τα ρίξει όλα μέσα στον κουμπαρά αυτόν, και όταν γεμίσει, να τον πάει στο Ταχυδρομείο να ανοίξει ένα λογαριασμό.
Του είπα, πως άμα θα μεγαλώσει θα δει πόσα λεφτά θα έχει μαζέψει, με ευχαρίστησε και έφυγε.
Πέρασαν αρκετά χρόνια από τότε, περίπου 30, μέχρι που και εγώ ξέχασα εντελώς το περιστατικό αυτό!
Μια μέρα όμως, βλέπω πάλι στο ίδιο καφενείο, να με πλησιάζει μια κοπέλα, άγνωστη προς εμέ, και με γελαστό ύφος με χαιρέτησε, και μετά μου λέει:
Δεν με ξέρετε ασφαλώς γιατί έχουν περάσει 30 χρόνια, αλλά εγώ σας ξέρω, είστε ο Βαγγέλης ο ταχυδρόμος!
Εγώ είμαι, αν θυμάστε, εκείνο το μικρό κοριτσάκι, που κάποτε σας είπε τα κάλαντα, και εσείς μου χαρίσατε ένα κουμπαρά, και με παροτρύνατε να κάνω αποταμίευση!
Εγώ σπούδασα τελικά, αποκαταστάθηκα επαγγελματικά, παντρεύτηκα, έχω και δύο παιδιά! Χάρις σε σας όμως έχω στα χέρια μου αυτό το βιβλιάριο του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, που όπως βλέπετε περιέχει αρκετά χρήματα μαζί με τους τόκους!
Δεν τα χάλασα όμως αφού δεν χρειάστηκε, αλλά με αυτά θα ανοίξω χωριστά βιβλιάρια στα παιδιά μου, γιατί από μικρά θέλω να τα μάθω κι αυτά στην έννοια της αποταμίευσης!
Πράγματι είχε μαζευτεί ένα πολύ σοβαρό ποσόν, για ένα νέο ξεκίνημα στα οικονομικά των παιδιών της, που θα μπορούσε να τα βοηθήσει την περίοδο που θα ήταν φοιτητές! Μην ξεχνάμε πως ο τόκος τότε ήταν μεγάλος, 18 με 20%»!
Αυτά μας είπε ο φίλος ο Βαγγέλης, ένας καλοσυνάτος τύπος, καλοπροαίρετος, παντρεμένος σήμερα με τρία παιδιά, και φυσικά τον ευχαριστούμε!
Το τέλος όμως των γραμμάτων και γενικά των επιστολών ήρθε, όταν ήρθε στη ζωή μας το κινητό, τα φαξ και τα meill, και το πρώτο πράγμα που συνέβη, ήταν να σταματήσει ο κόσμος να στέλνει και να λαβαίνει γράμματα, και να επισκέπτεται όλο και λιγότερο το Ταχυδρομείο.
Λαβαίνει συνήθως μονάχα λογαριασμούς ΔΕΚΟ, ή διαφημιστικά έντυπα από εταιρίες, ευχετήριες κάρτες από συλλόγους κλπ.
Σήμερα εξυπηρετείται ο κόσμος ηλεκτρονικά.
Για να στείλει όμως ένα απλό φάκελο με ένα έγγραφο μέσα, για παράδειγμα σε ένα νησί, στην Σαντορίνη για παράδειγμα, θα πρέπει να το χρυσοπληρώσει μέχρι και 17 ευρώ, στα ιδιωτικά ταχυδρομεία.
Το ταχυδρομείο όμως κάποτε ήταν ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, που είχε μεν παθητικά, αλλά το ενίσχυε το κράτος με χρήματα του κρατικού προϋπολογισμού.
Σήμερα δεν υπάρχει πια το γνωστό μας Ταχ. Ταμιευτήριο, αλλά ούτε και η ομορφιά της αποταμίευσης.
Δεν υπάρχει καν ούτε εκείνη η ομορφιά των άλλοτε επιστολών, και όλα πια πέρασαν στη λήθη. Η εξέλιξη δεν τα χρειάζεται, και την θέση του Ταχυδρομείου περνά όλο και ολοένα σε ιδιώτες, ώσπου κάποια μέρα δεν θα υπάρχει καν Ταχυδρομείο.
Και δεν είναι πως τα παιδιά μας δεν θα είναι σε θέση να γράψουν και να στείλουν μια επιστολή, είναι που δεν μεγαλώνουν πια με την διδαχή της αποταμίευσης από μικρά, όπως κάποτε που γινόταν και σχετικές ομιλίες σε όλα τα σχολεία της χώρας.
Κείμενο – Φωτογραφίες: Γεώργιος Χουστουλάκης
